ΝΑ ΓΚΡΕΜΙΣΟΥΜΕ Ο,ΤΙ ΕΧΤΙΣΕ Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑ
Τον τελευταίο χρόνο έχουν καταγραφεί τουλάχιστον δεκατρείς υποθέσεις γυναικοκτονίας και αμέτρητες υποθέσεις έμφυλης βιας, οι νοηματικές συγγένειες των οποίων είναι -ή θα έπρεπε να είναι- έκδηλες.
Τον Νοέμβριο στην Ιεράπετρα Κρήτης επιτέθηκε με μαχαίρι σε γυναίκα ο πρώην σύντροφος της, την ώρα που αυτή πήγαινε να συζητήσει για εργασία. Ο θάνατος της ήταν ακαριαίος και οι μαχαιριές περίπου δεκαέξι. Λίγους μήνες πριν υπήρξε υπόθεση γυναικοκτονίας στη Ρόδο, όπου εκτελέστηκε εν ψυχρώ μια γυναίκα από τον πρώην σύζυγο της με κυνηγετική καραμπίνα, ο οποίος μετά τη δολοφονία επέλεξε να αυτοκτονήσει και να αφήσει ραβασάκι θέλοντας να κάνει θεαματικό φινάλε. Μία από αυτές τις υποθέσεις, ήταν και αυτή της γυναικοκτονίας στα Γλυκά Νερά, με τον γυναικοκτόνο να σκηνοθετεί τη δολοφονία της συζύγου του, ως ληστεία και αργότερα να ομολογεί. Άλλη υπόθεση αυτήν που αφορά τον βιασμό εργάτριας στην καθαριότητα, σε σπίτι στα Πετράλωνα. Τόσο οι ίδιες οι υποθέσεις όσο και η μετέπειτα αντιμετώπισή τους από το κοινωνικό σύνολο έχουν να καταδείξουν με τον πιο απεχθή τρόπο την πατριαρχία που είναι ριζωμένη σε κάθε πτυχή της κοινωνίας στην οποία ζούμε.
Για οποιονδήποτε βιασμό, οποιαδήποτε γυναικοκτονία ή περιστατικό έμφυλης βίας θα πρέπει να αναζητούμε τις αιτίες στο πατριαρχικό οικοδόμημα που αναπαράγεται και συντηρείται από την κοινωνία και διαμορφώνει αντιλήψεις και συνειδήσεις. Αυτό, δηλαδή, το οικοδόμημα που περνάει από μικρή ηλικία μέσω της οικογένειας, της εκπαίδευσης αλλα και γενικότερα της κοινωνίας στη συνείδηση των ανδρών ότι μπορούν – και πρέπει- να επιβάλλονται και να υποτάσσουν οποιαδήποτε θηλυκότητα και να αντιμετωπίζουν ένα θηλυκό σώμα με όρους ιδιοκτησίας, αλλά και στη συνείδηση των γυναικών ότι οφείλουν να τηρούν πάντα μία παθητική και δεκτική στάση στην κάθε επιθετική ανδρική συμπεριφορά. Όταν, λοιπόν, μια θηλυκότητα υπερβεί τον κοινωνικό της ρόλο, αυτόν της υποταγής στο ανδρικό φύλο, και είτε αντισταθεί, είτε θελήσει να φύγει από μια σχέση, είναι ήδη νομιμοποιημένη στην ανδρική συνείδηση η βία, ακόμα και η δολοφονία. Γι’αυτό είναι εξοργιστικό να βαφτίζονται οι γυναικοκτονίες ως «εγκλήματα πάθους», για τα οποία ευθύνεται «η κακιά στιγμή». Θα πρέπει να γίνει σαφές, ότι ευθύνεται αποκλειστικά ο γυναικοκτόνος, το πατριαρχικό σύστημα που τον θρέφει και όσοι αναπαράγουν και διαιωνίζουν σεξιστικές αντιλήψεις, από το πιο μικρό σεξιστικό «αστείο» μέχρι την κανονικοποίηση της έμφυλης βίας. Καμία σεξιστική συμπεριφορά δεν πρέπει να νομιμοποιείται ως «ακίνδυνη» ή «φυσιολογική», καθώς η αναπαραγωγή σεξιστικών και παραβιαστικών συμπεριφορών ανοίγει το δρόμο για την έμφυλη βία και τις γυναικοκτονίες.
Μετά από κάθε τέτοια υπόθεση βλέπουμε ένα συγκεκριμένο μοτίβο που ακολουθούν τα ΜΜΕ, τα οποία αναπαράγουν την είδηση με όρους θεάματος και τις περισσότερες φορές ξεπλύματος του γυναικοκτόνου/ βιαστή. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της γυναικοκτονίας στα Γλυκά Νερά, όταν αποκαλύφθηκε, ότι ο γυναικοκτόνος είναι αυτό που θεωρείται ως «πρότυπο άνδρα» (έλληνας, λευκός, με λεφτά και καλή δουλειά), αμέσως είδαμε το αφήγημα να αλλάζει, με ένα μέρος της κοινωνίας να σιωπά και ένα άλλο επηρεασμένο φυσικά και από τα ΜΜΕ, να επιρρίπτει ευθύνες στην Καρολάιν που «τον απειλούσε με χωρισμό», δικαιολογώντας τον γυναικοκτόνο ως αγανακτισμένο σύζυγο. Η πατριαρχία έχει στήσει τόσο καλά το παιχνίδι της, ώστε οι θηλυκότητες να φέρουν πάντα το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης των όσων τους συμβαίνουν, ακόμα και όταν βρίσκονται δολοφονημένες στο κρεβάτι τους.
Ακόμη, οι αντιλήψεις και αφηγήσεις που νομιμοποιούν και αναπαράγουν την έμφυλη βία, βλέπουμε ότι θρέφουν το μίσος προς οτιδήποτε δεν χωράει στα έμφυλα καλούπια που η κοινωνία έχει ορίσει. Γι’αυτό άτομα σαν τη Δημήτρη στη Λέσβο, που δεν μπορούν να χωρέσουν στα στενά όρια των δύο φύλων, απομονώνονται, αντιμετωπίζονται ως ψυχικά άρρωστα, γίνονται στόχοι επιθέσεων και χλευασμού, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ακόμα και εγκαταλείπονται νεκρά στην άσφαλτο. Για άτομα σαν τη Δημήτρη, δεν υπήρχε καν εγκαίρο δελτίο εξαφάνισης, επιβεβαιώνοντας την ανυπαρξία και την αφάνεια στην οποία είναι καταδικασμένα.Στις παρέες μας, στους χώρους εργασίας, στο δρόμο και στο οικογενειακό περιβάλλον, να μην ανεχόμαστε τη αναπαραγωγή αυτών των αντιλήψεων που διαιωνίζουν την καθιερωμένη πατριαρχική λογική. Να αναζητήσουμε το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί σε αυτή τη διαιώνιση και να αγωνιστούμε σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο για να τελειώνουμε μια και καλή με το σάπιο εξουσιαστικό σύστημα που συντηρεί την πατριαρχία, μέχρι να είμαστε όλες ασφαλείς και ελεύθερες. Μέχρι να μπορούμε να περπατάμε χωρίς φόβο στο δρόμο. Μέχρι ο φόβος να αλλάξει πλευρά.
ΚΑΜΙΑ ΜΟΝΗ
ΚΑΜΙΑ ΑΛΛΗ ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΈΝΗ
σχολείο 